Rozpoczęte wczoraj Mistrzostwa Świata w kolarstwie górskim w Mont-Sainte-Anne w Kanadzie to trzydziesta edycja tego ważnego wydarzenia. Aby uczcić tę rocznicę, przenieśmy się w czasie, aby przypomnieć tylko kilka wyróżniających się postaci i opowieści z tych trzech dekad. I jak większość wszystkich dobrych historii, ta zaczyna się na samym początku lat dziewięćdziesiątych.
Pierwsze Mistrzostwa Świata w kolarstwie górskim UCI odbyły się w Durango w USA, gdzie złote medale były rozdzielone pomiędzy zawodników z Ameryki Północnej. Ned Overend z USA wygrał wyścig mężczyzn przed Thomasem Frischknechtem, niesamowitym Szwajcarem, który później został Mistrzem Świata w cross country (1996) i mistrzem świata w maratonie w 2003 i 2005 roku. W zjeździe ponownie dominowali Amerykanie-Greg Herbold wygrał, drugi byl Mike Klosera trzeci Paul Thomasberg. Inny Amerykanin Joey Irwin wygrał zjazd Juniorów (mężczyzn). XC kobiet w Durango było również wewnętrzną rozgrywką Amerykanek-Juli Furtado wygrała ze swoimi rodaczkami Sarą Ballantyne i Ruthie Matthes.
Dopiero w DH kobiet nastąpiło złamanie siły gospodarzy, a kanadyjscy jeźdźcy zabrali złoto i srebro: Cindy Devine i Elladee Brown, a brąz trafił do Penny Davidson, oczywiście z USA. Pierwszy czempionat w USA po raz pierwszy wykreował i ukazał światu wielkich mistrzów kolarstwa górskiego
„Deadly Nedly” Overend był wyjątkowym sportowcem i słusznym zdobywcą pierwszej tęczowej koszulki w cross country. Mimo że 1990 był jego jedynym zwycięstwem w Mistrzostwach Świata UCI (w następnym roku zdobył brąz), zdobył sześć tytułów krajowych w USA i przez trzy dekady startował w kolarstwie przełajowym i wyścigach szosowych. Overend został wprowadzony do Hall of Fame w kolarstwie górskim w 1990 roku. Mistrz świata w zjeździe 1990 Herbold dołączył do niego dopiero w 1996 roku, ale nieustraszony jeździec, nazywany „Hairball”, utorował drogę dla rowerzystów lubujących się w grawitacji na nadchodzące lata. Pierwsza w historii Mistrzyni Świata znalazła swoje miejsce w Galerii Sław MTB w 1993 roku. Juli Furtado była nie tylko fenomenalną zawodniczką, ale także wizjonerką projektowania rowerów i liderem kolarstwa kobiet.
Rok później Mistrzostwa Świata w Kolarstwie Górskim odbyły się we Włoszech, ale Ameryka po raz kolejny ukazała wielką gwiazdę MTB. Wszystko za sprawą John-a Tomac-a, Amerykanin zdobył tytuł Mistrza Świata XCO 1991 i zajął drugie miejsce w DH.
W Kanadzie w 1992 roku miało miejsce kolejne podium dla Frischknecht-a, kolejne zwycięstwo dla Furtado i pierwszy tytuł Mistrza Świata Juniorów DHI UCI dla 16-letniego Francuza Nicolasa Vouilloza. Po zwycięstwie w Bromont w Quebecu wygrywał po raz kolejny u siebie we Francji, a następnie w USA, łącznie trzy kolejne tytuły juniorów. Następnie był absolutnym dominatorem w Elicie. Vouilloz zdobył łącznie dziesięć mistrzowskich koszulek w ciągu 12 lat.
Kolejnym zwycięskim rokiem Vouilloz-a był rok 1998 w Mont-Sainte-Anne w Kanadzie. Podobnie jak 8 lat wcześniej Amerykanie, tym razem to Francuzi dominowali na scenie światowego MTB. Kolarze znad Sekwany wyrali osiem z dziewięciu klasyfikacji. Był wówczas wśród nich Mistrz Świata UCO poniżej 23 lat, Julien Absalon, późniejszy Wielki Mistrz MTB, jeden z najbardziej utytuowanych zawodników w historii. Pięć tytułów Mistrza Świata Elity, Pięć tytułów Mistrza Europy, siedem razy klasyfikacja generalna Pucharu Świata i 33 pojedyńcze wyścigi Pucharu Świata. Dodatkowo Mistrz olimpijski z 2004 r. (Ateny) i 2008 r. (Pekin). Absalonowi nie powiodła się próba zdobycia trzeciego tytułu olimpijskiego, gdy przebił oponę na pierwszym okrążeniu podczas Igrzysk w Londynie w 2012 r.
Zwycięską koszulkę tęczową w DH Juniorów w 1998 roku zdobył Francuz Fabien Barel-który później kontynuował pasmo sukcesów w Elicie, trzy koszule Mistrza Świata Elity oraz 6 koszulek mistrza kraju to dorobek Fabiena. Następnie postanowił skupić się na Enduro. W zjeździe kobiet tęczę zdobyła Anne-Caroline Chausson. Dziewięć tytułów Mistrzyni Świata w ciągu dziesięciu lat, podczas których wygrywała w DH, Dual Slalom, Four-cross (4X).
W latach 90. uwielbialiśmy duńskiego kolarza Henrika Djernisa, który zdobył trzy tytuły Mistrza Świata XCO, Amerykankę Missy Giove, mistrzynię DH w 1994 r., Francuza Cedrica Gracię mistrza Juniorów DH w 1995 r.oraz Włoszkę Paolę Pezzo zdobywającą dwa tytuły Mistrzyni Świata XCO i dwukrotnej mistrzyni olimpijskiej. Innymi wielkimi gwizdami DH lat dziewięćdziesiątych byli Greg Minnaar z Południowej Afryki, Australijczycy Sam Hill, Chris Kovarik i Tracey Hannah-oraz Amerykanin Aaron Gwin.
W Val di Sole w 2008 roku widzieliśmy Szwajcara Nino Schurtera, który pokonał swojego rodaka Matthiasa Flückigera w wyścigu XCO młodzieżowców, podczas gdy młody Peter Sagan wygrał tytuł Junior XCO. W DH władzę przejęli Brytyjczycy, Gee Atherthon, Josh Bryceland, Sam Dale. Rachel Atherton zdobyła wówczas pierwszy ze swoich pięciu tytułów MŚ.
W 2012 r. w Leogang pojawiło się wielu utalentowanych młodych zawodników m.in. Loïc Bruni (Junior DH), Jolanda Neff (U23 kobiet XCO). Wtedy teź Nino Schurter rozpoczął długie panowanie- a teraz jest bliski zostania najbardziej utytowanym w historii MTB zawodnikiem. Bruni również nie zwalnie tempa, wygrywał w Elicie w 2015, 2017 i 2018 roku i nadal jest głodny zwycięstw.
Ale w każdej dyscyplinie kolarstwa górskiego jest kilkunastu zawodników, którzy naprawdę wierzą, że mają wszystko, ku temu, aby stanąć najwyższym stopniu podium Mistrzostw Świata i przywdziać tęczową koszulkę oraz wpisać swoje nazwisko do ksiąg historii.
